Hamiləlikdən necə qorunmaq olar?

1. Hamiləlikdən qorunma üsulları

1.1. Kontraseptiv həb (doğum nəzarət tableti)
Hamiləlikdən qorunmanın ən geniş yayılmış və təsirli üsullarından biri olan kontraseptiv həb, yumurtlamaya maneə törədərək hamiləliyin qarşısını alır. Həb hormonal şəkildə fəaliyyət göstərir və müntəzəm qəbul edildikdə təxminən 99% təsirli ola bilər. Lakin unutqanlıq və ya düzgün istifadə edilmədikdə təsirini itirə bilər.

1.2. Prezervativ (kişi və qadın)
Prezervativ, həm kişilər, həm də qadınlar üçün mövcud olan bir qorunma metodudur. Kişi prezervativi, spermanın vaginaya keçməsini əngəlləyərək hamiləliyin qarşısını alır. Eyni zamanda, cinsi yolla keçən infeksiyaların (CYYB) qarşısını almağa kömək edir. Qadın prezervativi də oxşar şəkildə işləyir, ancaq qadın bədəninə yerləşdirilir və spermanın keçməsini əngəlləyir.

1.3. Spiral (İUD - intrauterin cihaz)
Spiral, qadının uşaqlıq hissəsinə yerləşdirilən və hamiləlikdən qorunma üçün istifadə edilən bir cihazdır. Bu metod, hormonlu və ya hormonsuz ola bilər və hamiləliyin qarşısını almaq üçün çox effektivdir. Spirallar uzun müddət (bir neçə il) təsirli ola bilər və nadir hallarda yan təsir göstərir.

1.4. Hormonlu implantlar və inyektsiyalar
Hormonlu implantlar və inyeksiyalar, uzun müddətli qorunma təmin edən bir digər üsuldur. Bu, bədəndə hormonlar yayaraq yumurtlamaya maneə törədir və hamiləliyin qarşısını alır. İmplantlar ümumiyyətlə 3-5 il müddətində təsirli olur, inyeksiyalar isə hər üç aydan bir təkrarlanmalıdır.

1.5. Təbii üsullar (cədvəl yöntəmi)
Bu üsul, qadınların menstruasiya dövrünü izləyərək ovulyasiya (yumurtlama) dövrü zamanı cinsi əlaqədən qaçmaqdır. Bu üsul, hər zaman etibarlı deyil və bədənin normal dövründə dəyişikliklər səbəbindən hamiləlik riski ola bilər.

1.6. Sterilizasiya (əbədi qorunma)
Sterilizasiya, qadın və kişilərdə daha uzun və qalıcı qorunma təmin edən bir əməliyyatdır. Qadınlarda bu, uşaqlıq və ya fallop borularının bağlanması, kişilərdə isə vazektomiya (sperma kanallarının bağlanması) əməliyyatı ilə həyata keçirilir. Bu üsullar əbədi qorunma təmin edir və geri dönüşü yoxdur.

2. Təhlükəsiz cinsi əlaqə və cinsi yolla keçən infeksiyalar

Prezervativlər yalnız hamiləlikdən qorunma üçün deyil, eyni zamanda cinsi yolla keçən infeksiyaların (CYYB) qarşısını almaq üçün də vacibdir. CYYB-lər arasında HIV, herpes, sifilis, gonoreya və s. mövcuddur. Prezervativlər CYYB-lərin qarşısını almağa kömək edir. Həm qadın, həm də kişi üçün qorunma tədbirlərini müntəzəm istifadə etmək çox önəmlidir.

3. Hamiləlikdən qorunma üsulunun seçimi

Hamiləlikdən qorunma üsulunun seçilməsi bir çox amildən asılıdır, o cümlədən:

• Sağlamlıq vəziyyəti: bəzi qorunma metodları, xüsusilə hormonal metodlar, bəzi sağlamlıq problemləri olan şəxslər üçün uyğun olmaya bilər.
• Yaş və həyat tərzi: gənc qadınlar üçün hormonal həb və ya prezervativlər uyğun ola bilər, lakin yaşlı qadınlar üçün spiral və ya sterilizasiya daha uyğun ola bilər.
• Cinsi münasibətlərin tezliyi: müntəzəm və davamlı cinsi əlaqə yaşayanlar üçün uzun müddət təsirli olan metodlar (spiral, hormonlu implantlar) daha uyğun ola bilər.

4. Hamiləlikdən qorunma ilə bağlı məlumat

Əgər hamiləlikdən qorunma üsulları ilə bağlı hər hansı bir sualınız varsa, həkiminizlə və ya mütəxəssislə məsləhətləşməniz çox önəmlidir. Hər bir insanın bədəni fərqlidir və müxtəlif qorunma üsullarının effektləri də fərqli ola bilər. Qorunma metodlarını düzgün istifadə etmək, qorunma effektivliyini artıracaq və qeyri-istehsal edilən hamiləliklərin qarşısını alacaq.

Nəticə:

Hamiləlikdən qorunma üsullarının çoxluğu, hər bir qadın və kişi üçün uyğun bir seçimin mümkün olduğunu göstərir. İstər hormonal, istərsə də qeyri-hormonal üsullar olsun, əsas olan düzgün və müntəzəm istifadə edilməsidir. Qorunma üsulunun seçimi yalnız cinsi fəaliyyətin təhlükəsizliyini deyil, həm də sağlamlığı qorumağa kömək edir. Hamiləlikdən qorunma və cinsi sağlamlıq haqqında məlumatlı olmaq, sağlam bir həyat tərzi sürməyə kömək edir.