Uşaqlıq boynu xərçəngindən qoruyan HPV vaksini
Uşaqlıq boynu xərçəngindən qoruyan vaksin: HPV vaksini haqqında
Uşaqlıq boynu xərçəngi (serviks xərçəngi) qadınlarda ən çox rast gəlinən xərçəng növlərindən biridir. Bu xərçəngin əsas səbəbi İnsan Papilloma Virusudur (HPV). Yaxşı xəbər budur ki, bu virusdan qorunmaq üçün HPV vaksini mövcuddur və bu vaksin uşaqlıq boynu xərçəngi riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
HPV nədir?
HPV (Human Papilloma Virus) — cinsi yolla keçən çox yayılmış bir virusdur. HPV-nin bir çox tipi var, lakin bəzi növləri xüsusilə təhlükəlidir və uşaqlıq boynu xərçəngi ilə yanaşı, digər genital xərçənglərə və bəzi digər xərçənglərə səbəb ola bilər.
HPV vaksini nədir və necə işləyir?
HPV vaksini bədəni bu virusa qarşı qoruyur. Bu vaksin, virusun təhlükəli növlərinə qarşı immunitet yaradır və beləliklə, virusun orqanizmdə çoxalaraq xərçəng törətməsinin qarşısını alır.
Hazırda istifadə olunan əsas vaksinlər bunlardır:
- Gardasil
- Cervarix
- Gardasil 9 (ən geniş spektrli qoruma təmin edir)
Kimlərə və nə zaman tətbiq olunur?
- Tövsiyə olunan yaş: 9-14 yaş arası qızlara və oğlanlara. Bu dövrdə vaksin daha effektiv olur, çünki immun sistem daha güclü reaksiya verir və çox vaxt HPV ilə yoluxma baş verməmiş olur.
- 15 yaşdan yuxarı şəxslər də vaksin ala bilər, amma daha çox doza lazım ola bilər (adətən 3 doz).
- Hər iki cinsə tövsiyə olunur, çünki HPV həm qadın, həm də kişi sağlamlığına təsir edə bilər.
HPV vaksininin faydaları
- Uşaqlıq boynu xərçəngi riskini 90%-ə qədər azaldır
- HPV-yə bağlı digər xərçəng növlərindən də qoruyur (məsələn, anal, penis, boğaz və dil xərçəngləri)
- Uzunmüddətli və effektiv qoruma təmin edir
Vaksin təhlükəsizdirmi?
Bəli, HPV vaksini təhlükəsiz və təsirli hesab olunur. Dünyada milyonlarla insan bu vaksinlə peyvənd olunub və əksər hallarda yalnız yüngül yan təsirlər (qol ağrısı, halsızlıq və s.) müşahidə olunub.
Nəticə:
HPV vaksini — uşaqlıq boynu xərçəngi kimi ciddi bir xəstəlikdən qorunmanın ən təsirli yollarından biridir. Qız və oğlan uşaqlarının erkən yaşda bu vaksinlə peyvənd olunması gələcəkdə onların sağlamlığını qorumaq üçün böyük bir addımdır.
