Travmatik doğuş nədir?
Travmatik doğuş haqqında
Travmatik doğuş: səbəblər, təsirləri və sağalma yolları
Travmatik doğuş — doğuş zamanı anada və ya körpədə fiziki və ya psixoloji zədələrin meydana gəlməsidir. Bu, həm bədənin, həm də ruhun zədələnməsi formasında özünü göstərə bilər.
Travmatik doğuşun iki əsas növü:
- Fiziki travma:
- Ananın və ya körpənin bədənində yaranan zədələnmələr.
- Məsələn:
- Ciddi vaginal və ya perineal (çanaq dibində) cırılmalar
- Doğuş zamanı vakuum və ya forseps istifadə olunması nəticəsində yarana bilən zədələr
- Keysəriyyə əməliyyatı zamanı yarana bilən ağırlaşmalar
- Körpənin doğum zamanı sinir sistemində və ya sümüklərində zədələnmə
- Psixoloji travma:
- Ana üçün doğuş təcrübəsinin qorxulu, ağrılı və ya idarəolunmaz hiss edilməsi.
- Məsələn:
- Doğuş zamanı nəzarəti itirmək hissi
- Güclü qorxu, panika, ölüm hissi
- Təcili tibbi müdaxilələrin (keysəriyyə, doğuşu sürətləndirmə və s.) izah edilmədən aparılması
Travmatik doğuşun əsas səbəbləri:
- Doğuşun gözlənilmədən ağırlaşması (qanaxma, dölün distress vəziyyəti və s.)
- Təcili keysəriyyə əməliyyatı
- Uzun müddətli və çətin doğuş
- Həkim və tibbi heyət tərəfindən pis ünsiyyət və məlumat verilməməsi
- Əvvəlki travmatik tibbi təcrübələr
- Hamiləlik dövründə yetərli psixoloji və fiziki dəstəyin olmaması
Travmatik doğuşun təsirləri:
Ana üçün:
- Posttravmatik Stress pozukluğu (PTSD)
- Depressiya, doğum sonrası depressiya
- Özünə və bədəninə qarşı inamın azalması
- Gələcəkdə yeni hamiləlik və doğuşlardan qorxu
- Seksual həyatda çətinliklər və ağrılar
- İntim həyatla bağlı özünü yad hiss etmək
Körpə üçün:
- Doğuş zamanı fiziki zədələr (sinir, sümük zədələri və s.)
- Ananın psixoloji travması səbəbindən körpə ilə emosional bağlanmada çətinlik
Sağalma yolları:
- Psixoloji dəstək almaq: travmatik doğuşdan sonra psixoloq və ya psixoterapevtlə danışmaq çox faydalıdır.
- Doğuş təcrübəsini danışmaq: yaşanan hadisələri bir peşəkarla və ya dəstək qruplarında bölüşmək.
- Bədənin bərpası üçün zaman vermək: cərrahi yaralar, cırılmalar və digər fiziki zədələr üçün müalicə və istirahət lazımdır.
- Özünə qarşı mərhəmətli olmaq: travmatik doğuş yaşamış olmaq zəiflik deyil; bu, çox təbii və insanidir.
- Təkrar doğuş üçün hazırlıq: əgər gələcəkdə başqa hamiləlik planlaşdırılırsa, əvvəlcədən psixoloji hazırlıq və doğuş planı hazırlanması faydalıdır.
Qısaca:
Travmatik doğuş həm bədən, həm də ruh üçün ağır ola bilər. Əsas olan — bu təcrübənin təkbaşına yaşanmaması, dəstək alınması və zamanla sağalmaq üçün özünə şans verilməsidir.