Hamiləliyin təqibi: sağlam gələcəyin əsas təməli
Hamiləliyin təqibi haqqında
Hamiləlik — qadının həyatında həm fiziki, həm də emosional baxımdan böyük dəyişikliklərin baş verdiyi unikal bir dövrdür. Ana və körpənin sağlamlığı üçün bu dövrün düzgün təqib olunması vacibdir. Hamiləliyin təqibi həkim nəzarəti ilə aparılan müntəzəm yoxlamaları, analizləri və məsləhətləri əhatə edir.
- Hamiləliyin erkən müəyyənləşdirilməsi
Hamiləlikdən şübhələndikdə ilk addım ev şəraitində hamiləlik testi etmək və nəticə müsbət olduqda, ginekoloqa müraciət etməkdir. Həkim ultrasəs müayinəsi ilə hamiləliyi təsdiqləyir və təxmini doğum tarixini hesablayır.
- Ginekoloq nəzarəti və ilk müayinələr
Hamiləliyin 6–8-ci həftəsində ilk həkim qəbulu baş tutur. Bu zaman aşağıdakı müayinələr həyata keçirilir:
- Qan analizləri (qan qrupu, hemoglobin, şəkər, infeksiya testləri)
- Sidik analizi
- Qalxanvari vəz hormonları
- Ultrasəs müayinəsi (döl kisəsi və döldə ürək döyüntüləri üçün)
- Rutin ginekoloji baxış
- Hamiləlik boyunca təqib cədvəli
Həkim qəbullarının sıxlığı hamiləliyin dövrünə uyğun olaraq dəyişir:
Hamiləliyin dövrü | həkim qəbulu tezliyi |
1–28 həftə | Ayda bir dəfə |
28–36 həftə | İki həftədə bir |
36–40 həftə | Həftədə bir dəfə |
- Trimesterlərə görə təqib
Birinci trimester (1–13 həftə):
- Genetik xəstəliklər üçün ilkin skrininq (ikili test)
- Qidalanma və həyat tərzi haqqında tövsiyələr
- Bulantı, yorğunluq və hormonal dəyişikliklərin nəzarəti
İkinci trimester (14–27 həftə):
- Tripl və ya kvadrupel test (Daun sindromu riski üçün)
- 20–22 həftədə anatomik ultrasəs (orqanların inkişafına baxılır)
- Dölün ürək fəaliyyəti və inkişafı izlənir
- Qan təzyiqi və çəkidə dəyişikliklər yoxlanır
Üçüncü trimester (28–40 həftə):
- NST (dölün ürək döyüntülərinin monitorinqi)
- Doğuş planı və xəstəxana seçimi
- Qanaxma, təzyiq və döl hərəkətlərinin təqibi
- Doğumun yaxınlaşması ilə bağlı təlimatlar
- Vaksinlər və qoruyucu müalicə
Hamiləlik zamanı ana və körpəni qorumaq üçün bəzi vaksinlər tövsiyə olunur:
- Grip vaksini
- Boğmaca və tetanus vaksini (Tdap – 28–36 həftə arası)
- Dəmir və fol turşusu əlavələri
- Qidalanma və psixoloji dəstək
- Hamilə qadın balanslı və vitaminlərlə zəngin qidalanmalıdır.
- Psixoloji dəyişikliklərə qarşı ailə və mütəxəssis dəstəyi vacibdir.
- Yüngül idman (ginekoloqun məsləhəti ilə) tövsiyə edilir.
- Doğuşa hazırlıq
- Doğuş çantası hazırlanmalıdır (analizlər, geyim, gigiyena vasitələri).
- Təlimatlı doğuş kurslarında iştirak faydalı ola bilər.
- Gələcək ana doğuşun əlamətləri (ağrılar, suyun gəlməsi) haqqında məlumatlı olmalıdır.
Nəticə:
Hamiləliyin mütəmadi və diqqətli təqibi həm ananın, həm də körpənin sağlamlığı üçün çox önəmlidir. Hər qadının hamiləliyi fərqli keçir, buna görə də fərdi yanaşma və peşəkar nəzarət vacibdir. Sağlam uşaq dünyaya gətirmək üçün ilk addım, düzgün və vaxtında tibbi təqibdən keçir.
