Boruların bağladılmasını hansı yaşda icra etmək olar?
Boruların bağladılmasını hansı yaşda icra etmək olar haqqında
Boruların bağlanması, tibbi cərrahi bir prosedurdur. Müəyyən bir yaşa çatmış və ya uşaqların sayı ilə bağlı qərar verən cütlüklər tərəfindən icra olunur. Bu əməliyyatın icra edilə biləcəyi yaş, bir neçə amildən asılıdır: tibbi vəziyyət, psixoloji hazırlıq və şəxsi seçimlər.
- Boruların bağlanması nədir?
- Qadınlarda tubal ligasiya – Yumurtalıqlardan gələn yumurtanın uşaqlıq boşluğuna keçməsinin qarşısını almaq üçün fallop boruları bağlanır, kəsilir və ya yandırılır.
- Kişilərdə vazektomiya – Spermatozoidlərin toxum mayesinə qarışmasının qarşısını almaq üçün toxum kanalları bağlanır və ya kəsilir.
Bu prosedurlar adətən qalıcı doğum nəzarəti məqsədilə icra olunur və çox nadir hallarda geri qaytarıla bilir.
- Hansı yaşda icra edilə bilər?
✅ Qanuni yaş həddi:
Əksər ölkələrdə və o cümlədən Azərbaycanda bu cür sterilizasiya prosedurları yalnız hüquqi baxımdan yetkinlik yaşına çatmış şəxslərə, yəni ən azı 18 yaş tamam olmuş şəxslərə icazə ilə həyata keçirilir.
✅ Tövsiyə olunan yaş və şərtlər:
Boruların bağlanması rəsmi olaraq 18 yaşdan sonra icra oluna bilər, lakin bir çox həkim və klinikalar aşağıdakı şərtlərin mövcud olmasını tövsiyə edirlər:
- Şəxsin artıq övladı varsa
- Ailəlidirsə və gələcəkdə daha çox uşaq istəmirsə
- Sağlamlıq problemləri səbəbindən hamiləlik təhlükəlidirsə
- Qəti və düşünülmüş qərar verilibsə
Gənc yaşda (18-25 yaş arasında) və övladı olmayan şəxslərin borularının bağlanması nadir hallarda həyata keçirilir və bu zaman adətən psixoloji məsləhətləşmə də tələb olunur.
- Əməliyyatın hüquqi və etik tərəfləri
- Qanuni razılıq: Hər bir şəxs sterilizasiya əməliyyatına öz razılığını yazılı şəkildə verməlidir.
- Məcburi sterilizasiya qadağandır – Heç bir şəxs bu prosedura məcbur edilə bilməz.
- Ailənin və ya həyat yoldaşının razılığı bəzi ölkələrdə tələb oluna bilər, lakin bu hüquqi baxımdan fərqli ölkələrdə müxtəlifdir. Azərbaycanda adətən şəxsin özü qərar verir.
- Alternativ yollar varmı?
Əgər şəxs boruların bağlanması barədə qərarsızdırsa, aşağıdakı geri dönən doğum nəzarəti üsulları nəzərdən keçirilə bilər:
- Spiral (IUD)
- Hormonal dərmanlar (həblər, inyeksiyalar)
- Prezervativ
- Hormonal implantlar
- Nəticə:
Boruların bağlanması ciddi və geri dönməsi çətin olan bir qərardır. Ən azı 18 yaşından sonra icra oluna bilər, lakin həkimlər bu addımı atmadan əvvəl şəxsin ailə planlaşdırması, sağlamlıq vəziyyəti və qərarının qəti olub-olmamasını diqqətlə qiymətləndirirlər.
Bu proseduru düşünən hər kəsə tibbi məsləhət almaq, riskləri başa düşmək və gələcək planlarını nəzərdən keçirmək tövsiyə olunur.
